5 voorwaarden waar je aan moet voldoen als je een bijgebouw vergunningsvrij wilt bouwen!

Het is de droom van veel mannen (maar natuurlijk ook van sommige vrouwen), een eigen garage of schuur waar lekker in geklust kan worden. Oftewel… een bijgebouw.

Vaak is de partner het hier niet mee eens omdat het plaatsen van zo’n bijgebouw veel geld kan kosten. Zeker wanneer je ook nog een vergunning aan moet vragen. Vandaar dat je waarschijnlijk bij jezelf dacht: kan ik een bijgebouw vergunningvrij plaatsen?

Misschien heb je al wel wat navraag gedaan bij familie of vrienden, maar kreeg je toch niet altijd hetzelfde antwoord.

Vandaar dat ik deze blog heb geschreven. Ik hoop je stap voor stap uit te leggen wat de voorwaarden voor een vergunningsvrij bijgebouw zijn en hoe je aan deze voorwaarden kunt voldoen.

Als het goed is weet je dan precies of jij een omgevingsvergunning nodig hebt voor jouw verbouwing!

Check snel of je jouw bijgebouw vergunningsvrij mag bouwen!

Dankzij onze handige tool kom je er binnen enkele minuten achter of je jouw bijgebouw vergunningsvrij mag bouwen. Door vragen te beantwoorden die specifiek gericht zijn op een bijgebouw, zal de check veel sneller gaan dan een normale vergunningscheck.

Alle vragen in de check worden in deze blog uitgebreid beschreven. Ben je er dus niet zeker van welke keuze voor jou geldt? Dan vind je de informatie later in de blog.

1. Het verschil tussen een bijgebouw en een aan- of uitbouw

Voordat we het over een vergunningsvrij bijgebouw gaan hebben is het belangrijk dat je het verschil weet tussen de bijbehorende bouwwerken in de titel van dit hoofdstuk.

Deze bouwwerken noemt men bijbehorend omdat ze bij een hoofdgebouw geplaatst worden!

De termen worden vaak door elkaar gehaald omdat de constructies ook erg veel op elkaar lijken. Er is daarom een belangrijke regel die je moet onthouden…

Een bijgebouw is niet vanuit het hoofdgebouw beschikbaar, terwijl een aanbouw of uitbouw dit wel zijn.

Zo is de aanbouw bereikbaar door een deur maar is de constructie nog wel gescheiden door een muur, terwijl de uitbouw een verlenging is van de bestaande ruimte in het hoofdgebouw.

Om dit te verduidelijken heb ik het verschil hieronder schematisch weergegeven…

Voorwaarde 1. Het bijgebouw wordt op het achtererf geplaatst

Het terrein rond een huis kan in twee gedeeltes worden opgesplitst: het voorerf en het achtererf.

De twee zijn bij een rijtjeshuis makkelijk te onderscheiden. De voortuin en achtertuin zijn namelijk respectievelijk het voorerf en achtererf.

Voor een hoekhuis of vrijstaand huis is het iets lastiger te bepalen. Bij deze huizen begint het achtererf één meter vanaf de voorkant van het huis. Dit is ook aangegeven in de gif hierbeneden…

Maar waarom moet het bijgebouw dan op het achtererf geplaatst zijn om een vergunningsvrij bijgebouw te plaatsen?

De gemeente heeft voor elke wijk een Omgevingsplan opgesteld. Hierin staan alle regels over hoe een wijk eruit moet zien in de ogen van de gemeente. Wanneer je een bijgebouw plaatst ga je dit ‘uiterlijk’ van de wijk natuurlijk veranderen.

Je kan je dan waarschijnlijk wel voorstellen dat dit uiterlijk niet verandert wanneer je een bijgebouw op het achtererf plaatst. Hierdoor kan je dus wel een vergunningsvrij bijgebouw plaatsen op het achtererf en niet op het voorerf.

Een uitzondering op deze regel geldt wanneer de gemeente geen Omgevingsplan heeft opgesteld voor jouw wijk. In dat geval kan je misschien toch wel vergunningsvrij bouwen. Check dit daarom even bij de gemeente voordat je een vergunning aan gaat vragen!

De kans is waarschijnlijk ook groot dat jij het bijgebouw op het achtererf plaatst. Op het voorerf zal je namelijk niet zo snel een bijgebouw plaatsen. Dit doet men vaak pas al het echt niet meer op het achtererf kan en zij toch nog extra ruimte nodig hebben voor bijvoorbeeld opslag.

Het vergunningsvrij bouwen geldt niet altijd op een achtererf, er zijn namelijk nog wat meer regels aan verbonden. Die lees je in de volgende hoofdstukken.

Voorwaarde 2. Je houdt je aan het maximaal te bebouwen gebied voor een vergunningsvrij bijgebouw

Het maximaal te bebouwen gebied is een percentage dat is vastgesteld door de gemeente. Dit percentage geeft aan welk gedeelte van het erf bebouwd mag worden.

Zoals je misschien al begrijpt hangt dit gebied dus af van de grootte van jouw tuin. Vandaar dat er verschillende regels zijn opgesteld voor verschillende groottes in tuinen.

De regels vind je in de tabel hieronder…

Zoals je ziet varieert het gebied tussen de helft van het gebied bij een tuin kleiner of gelijk aan 100m², terwijl je wel 90m² + 10% van het deel groter dan 300m² op een tuin groter dan 300m²

Rekensom: hoe groot mag een bijgebouw zijn?

Via de rekenformule hieronder kun je makkelijk zelf berekenen hoe groot jouw vergunningsvrije bijgebouw mag zijn.

Let hier wel op dat je de al bebouwde grond niet vergeet mee te berekenen!

Voorwaarde 3. Je blijft binnen de afmetingen van een vergunningsvrij bijgebouw

Nu je weet wat het maximaal te bebouwen gebied is weet je al één van de regels als het gaat om de grootte van het bijgebouw. De tweede regel heeft te maken met de afmetingen van de constructie zelf.

Deze regel betreft de hoogte van de constructie. Deze hangt namelijk af van de hoofdconstructie, maar ook van de afstand tot de hoofdconstructie.

Wanneer het bijgebouw binnen de 4 meter van het hoofdgebouw wordt geplaatst, mag deze niet hoger worden dan 30cm boven de hoogte van de vloer van de eerste bouwlaag. Simpel gezegd, mag hij dus 30cm boven het plafond van de woonkamer uitkomen.

Hoger dan die 30cm komt het bijgebouw gelukkig toch bijna niet, omdat je anders bouwt voor een raam op de eerste verdieping.

Heeft het hoofdgebouw maar één bouwlaag? Dan geldt dat het bijgebouw niet hoger mag komen dan het dak van het hoofdgebouw.

Ook hier geldt weer dat dit eigenlijk toch nooit gebeurd omdat het niet mooi is wanneer je een hoger bijgebouw hebt dan de oorspronkelijke constructie.

Maar welke regels gelden er dan buiten die 4 meter?

Buiten de 4 meter mogen bijgebouwen altijd 3 meter hoog zijn. Dit is een gelukkig een prima hoogte voor bijvoorbeeld een schuur.

Wil je toch hoger bouwen dan 3 meter? Dan gelden er weer specifieke eisen die te maken hebben met de dakvorm en de bouwhoogte ten opzichte van het erf van de buren.

Om conflicten te voorkomen is het altijd goed om dat laatste punt in acht te nemen en hier goed over na te denken.

Het punt over de dakvorm is iets lastiger…

Ten eerste is het belangrijk dat het dak tenminste twee schuine dakvlakken heeft en dat de dakvoet (het laagste punt van het schuine dak) niet boven de 3 meter komt.

De twee verplichte dakvlakken moeten ook nog aan een bepaalde hellingshoek voldoen. Deze hoek mag namelijk niet groter zijn dan 55 graden. Tot slot is de maximale hoogte van de daknok 5 meter..

De hoogte van die daknok mag echter niet altijd 5 meter zijn. Deze wordt namelijk nog door een andere formule begrensd. De hoogte hangt ook af van de afstand van de nok tot de perceelgrens. Dit heeft ook weer een beetje te maken met het hinderen van de buren.

De formule luidt als volgt: (de afstand tot de perceelgrens (m) x 0,47) + 3. Even uitleggen…

De +3 staat voor de toelaatbare hoogte van de dakvoet die ik eerder al heb genoemd. Dit mag zoals je nu weet altijd 3 meter hoog zijn. Het dak wat hierboven komt wordt berekend door de afstand met de perceelgrens te vermenigvuldigen met 0,47. Stel bijvoorbeeld dat de afstand 1 meter is, dan mag er nog 0,47 meter bijkomen en zal de hoogte van de daknok uitkomen op 3,47 meter.

Via de rekenformule hieronder kun je exact uitrekenen hoe hoog het dak van jouw bijgebouw mag zijn.

Voorwaarde 4. Je bouwt het bijgebouw niet bij een beschermde woning of monument

Van alle eerder genoemde vragen is dit misschien wel de vraag die het makkelijkst te beantwoorden is. Het is vaak wel bekend bij de bewoner van het pand of deze beschermd is of niet.

Maar waarom maakt dit dan uit?

Een rijksmonument wordt gezien als een gebouw dat van nationaal belang is door de cultuurhistorische waarde die het gebouw bezit. Een gemeentelijk monument is van plaatselijk of regionaal belang.

Voor een beschermde woning of monument gelden aparte regels. Het Omgevingsplan van de gemeente is vaak veel gedetailleerder dan een normaal Omgevingsplan. Hierdoor is het vaak gecompliceerder om de verbouwing te laten plaats vinden.

Ik raad je daarom aan om altijd een vergunning aan te vragen wanneer je in een beschermde woning of monument woont en wilt gaan verbouwen. Dus ook wanneer je een bijgebouw gaat bouwen.

Dit voorkomt problemen in een later stadium van de verbouwing. Het is al vervelend als de gemeente de aanvraag in eerste instantie afwijst, maar nog vervelender wanneer zij erachter komen dat je al bezig bent met een verbouwing die eigenlijk niet mocht plaats vinden.

Dit kan ervoor zorgen dat de gemeente de verbouwing stop zet en dat je deze zelfs terug moet draaien.

Voorwaarde 5. Een vergunningsvrij bijgebouw betekent niet dat je regelvrij mag bijbouwen

Helaas.. Ben je er net achter dat je een vergunningsvrij bijgebouw mag bouwen, moet je alsnog aan regels voldoen.

Bij een bijgebouw gelden zelfs nog meer regels dan bij een aanbouw of uitbouw. Deze extra regels hebben te maken met het gebruik van het bijgebouw. Maar gelukkig zijn ze erg makkelijk te begrijpen!

Binnen de 4 meter moet het gebruik van het bijgebouw namelijk gelijk of ondergeschikt zijn aan het hoofdgebouw. Om je een voorbeeld te geven: een bijkeuken wordt gezien als gelijk gebruik van het gebouw.

Buiten de 4 meter mag er echter alleen sprake zijn van onderschikt gebruik. Hier wordt bijvoorbeeld een garage of berging mee bedoeld.

Wordt de constructie nou binnen en buiten de 4 meter gebouwd? Dan geldt ook dat het gebouw alleen ondergeschikt mag zijn aan het hoofdgebouw.

Maar er zijn ook nog andere regels die dus ook voor een uitbouw en aanbouw gelden…

Het Burenrecht

Het burenrecht staat opgesteld in het Burgerlijk Wetboek en bestaat voornamelijk uit technische passages en regels die beschrijven of de hinder die je als buren ervaart gegrond is of niet.

Wanneer buren dus vinden dat zij hinder ondervinden van een verbouwing, mogen zijn dat aangeven bij de gemeente. Door middel van het Burgerlijk Wetboek wordt dan gekeken of er ook iets met de hinder gedaan wordt.

Vandaar ook dat de eerder genoemde berekening voor de hoogte van een vrijstaand bijgebouw de afstand tot de perceelgrens bevatte. Dit is al gedaan zodat de hinder voor buren beperkt wordt.

Maar goed, het is wel erg veel gedoe dus… Dit is gelukkig te voorkomen!

Ga voordat je gaan verbouwen even een gesprek aan om met de buren jouw verbouwplannen te bespreken. Hierdoor krijgen zij een goed beeld van jouw verbouwing, zijn ze tijdig geïnformeerd en zorg je er vast voor dat je er samen uit kunt komen.

De Welstandseisen

Deze eisen staan opgesteld in de Welstandsnota. Hierin staat beschreven waaraan het uiterlijk van een bepaalde woning moet voldoen.

Het bekijken of navraag doen naar de nota is vooral belangrijk wanneer je in een Oudhollandse woning of straat woont.

Wanneer je een vergunningsvrij bijgebouw mag bouwen zal er echter niet echt een probleem zijn met de Welstandsnota. Wel is het zo dat de gemeente mag optreden wanneer het bijgebouw toch niet binnen de vastgestelde afspraken valt.

Het Besluit bouwwerken leefomgeving

Tot slot… Is er dan nog het Besluit bouwwerken leefomgeving. Dit is dé verzameling van werkelijk alle bouwtechnische voorschriften voor alle bouwwerken in Nederland. Het besluit is in het leven geroepen om het werk van mensen in de bouwwereld te versimpelen.

Tegenwoordig is het besluit simpelweg onmisbaar voor die mensen.

Het Besluit bouwwerken leefomgeving richt zich onder andere op…

• De gezondheid van de gebruiker
• De energiezuinigheid van het bijgebouw
• Het milieu
• De veiligheid van het bijgebouw
• De bruikbaarheid van het bijgebouw

Het belangrijkste punt voor jouw bijgebouw is de veiligheid. In artikel 2.1 en 2.2 van het Besluit bouwwerken leefomgeving staat dat de bouwconstructie moet voldoen aan vastgestelde NEN-EN 1990 normen.

Maar wat betekenen die normen en hoe kan je eraan voldoen?

De normen geven simpelweg aan hoelang de levensduur van een ontwerp is. Een tijdelijke constructie heeft bijvoorbeeld een lagere norm dan een constructie die voor langere tijd moet blijven staan zoals een bijgebouw. Om dit te controleren moet aangetoond kunnen worden hoe sterk (en dus veilig) het bijgebouw is.

Dit doe je door middel van een constructieberekening die je laat maken door een constructeur. In deze berekening worden alle constructie-elementen meegenomen om op die manier tot een stevig ontwerp voor jouw bijgebouw te komen.

Dankzij de berekening weet de aannemer wat hij moet bouwen om te voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving en ben jij verzekerd tegen fouten. Meer van zulke voordelen lees je trouwens in deze blog.

Let op! Voor het maken van een constructieberekening is altijd een bouwtekening nodig, dus ook wanneer je een bijgebouw gaat bouwen. Laat deze daarom ook altijd maken als je een constructieberekening wilt maken.

Gelukkig hebben wij dit proces iets makkelijker gemaakt voor je doordat je beide documenten tegelijkertijd kunt aanvragen bij ons.

Laat je toch geen constructieberekening maken omdat je dit zelf niet nodig vindt?

Dan zal je zelf verantwoordelijk zijn voor schade, boetes en de mogelijkheid dat je de woning dusdanig moet aanpassen om toch te voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Een vergunningsvrije bijgebouw bouwen in het kort

Als ik mijn werk goed gedaan heb is er nu meer duidelijkheid omtrent het bouwen van een bijgebouw zonder omgevingsvergunning.

In het beste geval het je gelukkig geen vergunning nodig en kan je makkelijker beginnen aan het bouwen van jouw bijgebouw. Helaas kan het ook zo zijn dat je toch wel een vergunning nodig. Vraag deze in dat geval zo snel mogelijk aan.

Mocht je hier nou meer informatie over willen, dan raad ik je aan om mijn blog over de vergunningsaanvraag te lezen. Die vind je hier!

Heb je na het lezen van deze blog nog vragen over het bouwen van een vergunningsvrij bijgebouw? Of heb je misschien wel hulp nodig met het aanvragen van een vergunning?

Laat dan even een berichtje achter in onze berichtenbox! Dan proberen wij je zo snel mogelijk te helpen.