Ik wil vergunningsvrij uitbouwen... Wanneer mag dit nu precies?

Op een verjaardag heb je het met je familie over vergunningsvrij uitbouwen gehad. Dit kwam doordat je neef een uitbouw geplaatst had zonder vergunning terwijl dit volgens zijn buren wel moest.

Toevallig had jij ook het idee om een uitbouw te gaan plaatsen maar door verschillende regeltjes online wist jij het eigenlijk ook niet meer.

Wanneer heb je nou wel een vergunning nodig en wanneer niet?

Doordat de regels samenvallen en je eigenlijk aan veel verschillende regels tegelijkertijd moet voldoen, snap ik dat dit nog wel een verwarrend kan zijn.

Ik hoop dat ik je daarom in deze blog duidelijk kan maken aan welke regels je moet voldoen voordat je vergunningsvrij mag uitbouwen!

Een unieke tool om jouw vergunningcheck te doen!

Een vergunningcheck doen is een hoop werk. Althans, dat denken veel mensen. Met de tool hieronder kom je er al binnen drie minuten achter of je vergunningsvrij mag uitbouwen.

Mochten de vragen niet helemaal duidelijk zijn of wil je meer weten over de termen die gebruikt worden? Dan beschrijft de blog elke stap in detail!

1. Wanneer mag ik vergunningsvrij uitbouwen?

Voordat we beginnen met deze blog is het goed om even het verschil aan te geven tussen een uitbouw en een aanbouw.

Als het gaat om uitbouwen dan hebben we het in dit geval over een uitbouw (en dus niet een aanbouw!). Daarvoor moet ik je namelijk naar mijn andere blog verwijzen die je hier vindt.

Ondanks dat veel mensen de termen veelvuldig verwisselen, is er daadwerkelijk een verschil!

Een uitbouw is namelijk een verlenging van een bestaande ruimte. Er zit dus geen muur meer tussen bijvoorbeeld de woonkamer en de verlengde ruimte. Het voordeel van de uitbouw is dus ook dat je een ruimte, die al in de hoofdconstructie aanwezig, is groter maakt.

Dit is niet het geval met een aanbouw. Hierbij zit er namelijk nog wel een muur tussen de nieuwe ruimte en de bestaande ruimte. De aanbouw is dan ook bereikbaar vanuit het hoofdgebouw door middel van een deur.

En dan nu het vergunningsvrij uitbouwen, want de vraag van deze blog is ten slotte wanneer je dit mag doen…

Zoals ik in de introductie al aangaf is er een hele lijst met regeltjes waar je aan moet voldoen. Althans… Het lijkt misschien alsof dit het geval is, maar de kans is vrij groot dat jouw uitbouw toch vergunningsvrij is.

Dit hangt er bijvoorbeeld vanaf of jouw uitbouw op het voorerf of achtererf geplaatst wordt en welke afmetingen de uitbouw heeft. Hiermee bedoel ik de afmetingen van de aanbouw zelf, maar ook de afmeting van het bebouwingsgebied ten opzichte van de grootte van de tuin is belangrijk.

Tot slot is het belangrijk of we te maken hebben met een speciale woning. Hiermee bedoel ik een rijksmonument of een beschermde woning.

In de volgende hoofdstukken zal ik al deze regels uitgebreid beschrijven.

2. Komt de uitbouw op het achtererf of voorerf?

Voor het vergunningsvrij uitbouwen is dit de eerste essentiële vraag. Er hangt namelijk al veel van af of jouw uitbouw op het voor- of achtererf komt.

Eerst even de regels over waar de grens van het achtererf begint…

Bij een rijtjeshuis is dit vrij makkelijk. De voortuin is het voorerf en de achtertuin is het achtererf, de scheidslijn wordt natuurlijk aangegeven door het huis zelf.

Bij een vrijstaand huis of hoekhuis is dit anders want er loopt natuurlijk ook nog een strook tuin langs het huis. Het huis is in dit geval dus niet de grens tussen de twee erven. Deze grens ligt namelijk 1 meter vanaf de voorkant van het huis.

In het gifje hierbeneden is dit duidelijk afgebeeld…

Nu rest natuurlijk nog de vraag wanneer je dan vergunningsvrij mag uitbouwen. De regels hebben alles te maken met de welstandseisen die de gemeente heeft opgesteld.

De welstandseisen bepalen hoe een wijk eruit moet zien in de ogen van de gemeente. Wanneer je iets aan dit uiterlijk veranderd moet je dus aan hun vragen of deze verandering mag plaats vinden.

Je snapt wel dat dit uiterlijk veranderd wanneer je iets op het voorerf bouwt. Dit is de kant die zichtbaar is voor de mensen in de wijk. Bouw je dus jouw uitbouw op het voorerf, dan mag je niet vergunningsvrij uitbouwen.

Er is echter een uitzondering op deze regel. Het kan namelijk zo zijn dat de gemeente geen welstandseisen heeft opgesteld. Als dit het geval is heb je toch kans dat je een vergunningsvrije uitbouw mag plaatsen.

Voor deze uitbouw en die op het achtererf gelden de volgende regels…

3. Met welk bebouwingsgebied mag ik vergunningsvrij uitbouwen?

Met het bebouwingsgebied bedoel ik het percentage dat door de gemeente is bepaald waarop maximaal gebouw mag worden. Aangezien het hier een percentage betreft hangt het gebied af van de grootte van jouw tuin.

Hier beneden vind je een tabel hoeveel je mag bouwen bij welke afmetingen:

Is het gebied dus kleiner of gelijk aan 100m²? Dan is het simpel en mag je 50% van dit gebied bebouwen.

Wordt de tuin echter groter, dan wordt de berekening iets ingewikkelder. Voor tuinen tussen de 100 en 300m² mag je 50m² bebouwen en mag je ook nog 20% van het deel groter dan 100m² bebouwen. Bij een tuin groter dan 300m² wordt dit 90m² + 10% van het deel boven de 300m².

Rekenformule: hoeveel mag je zonder vergunning uitbouwen?

Via de rekenformule hieronder kun je zelf exact uitrekenen hoeveel m2 jij vergunningsvrij mag uitbouwen.

4. Afmetingen uitbouw voor vergunningsvrij uitbouwen

Vervolgens dien je rekening te houden met de afmetingen van de uitbouw zelf. Dit is naast het maximaal te bebouwen gebied het tweede belangrijke punt wat betreft de grootte van de uitbouw.

Een vergunningsvrije uitbouw moet binnen de 4 meter van het hoofdgebouw gebouwd worden. Hiermee bedoel ik dat de uitbouw niet langer mag zijn dan 4 meter, want de uitbouw staat uiteraard altijd aan het hoofdgebouw vast.

Als de afstand klopt moet er ook nog worden voldaan aan een maximaal toelaatbare hoogte. De regels voor de hoogte zijn als volgt.

Vergunningsvrij uitbouwen aan een hoofdgebouw met meer dan één bouwlaag is toegestaan wanneer de uitbouw niet hoger wordt dan 30 cm boven de hoogte van de vloer van de eerste bouwlaag.

Heeft het hoofdgebouw maar één bouwlaag? Dan mag de uitbouw niet hoger zijn dan het dak van dit hoofdgebouw.

5. Mag ik met een beschermde woning of monument vergunningsvrij uitbouwen?

Dus… Je voldoet aan alle bovengenoemde eisen en denkt nu dat we er zijn. Helaas is er nog een regel die niet voor veel mensen geldt maar wel belangrijk is.

Het kan namelijk zo zijn dat het huis waaraan de uitbouw geplaatst wordt een rijksmonument of gemeentelijk monument is van plaatselijk of regionaal belang. Het is zo dat voor deze gebieden aparte regels gelden.

Woon je al langer in het huis dan zal je hier vast eerder tegenaan zijn gelopen, maar wanneer je dit niet weet kan het een onprettige verrassing zijn.

De aparte regels staan net als bij reguliere opgesteld in welstandseisen en het Omgevingsplan. Het plan voor monumenten is echter veel gedetailleerder. Hierdoor is het verkrijgen van een omgevingsvergunning ook lastiger.

Vergunningsvrij uitbouwen is daarom in veel gevallen niet mogelijk als het gaat om monumenten.

Het is daarom erg belangrijk om na te gaan of je te maken hebt met een monument voordat je begint met verbouwen.

Vaak wordt het bouwen van een uitbouw als zo’n grote ingreep gezien dat het nauwelijks wordt toegestaan.

6. De regels voor het vergunningsvrij uitbouwen

Als uit alle bovengenoemde punten komt dat je vergunningsvrij mag uitbouwen is dit natuurlijk erg fijn!

Helaas vergissen veel mensen zich wel door te denken dat je ook niet aan regels moet voldoen wanneer je geen vergunning nodig hebt. Dit is echter niet het geval…

Vergunningsvrij uitbouwen betekent niet regelvrij uitbouwen.

Let hier ook goed op! Want jij bent er zelf verantwoordelijk voor om te zorgen dat de regels ook daadwerkelijk worden nageleefd en dus niet de aannemer.

Zo moet je bijvoorbeeld rekening houden met het burenrecht…

Het Burenrecht

Dit recht staat opgesteld in het Burgerlijk Wetboek en is niets anders dan lijsten met regels en wat technische passages. Heel veel lees werk dus en eigenlijk komt het allemaal neer op een erg belangrijk punt…

De regels geven aan wanneer buren recht hebben op klagen wanneer zij hinder ondervinden van jouw uitbouw.

Hierdoor is de oplossing eigenlijk ook erg makkelijk. Je moet ervoor zorgen dat de buren geen hinder ondervinden, waardoor de relatie met die buren goed blijft en zodat jij zonder problemen de uitbouw kan plaatsen.

Hoe zorg je hier dan voor? Ga even een gesprek aan met de buren voordat de verbouwing is begonnen. Leg in dit gesprek jouw plannen uit en vraag of de buren hier problemen in zien. Hierdoor voorkom je veel gedoe achteraf en kom je er samen vast uit.

De Welstandseisen

Ik heb ze net al even genoemd… De welstandseisen die staan opgesteld in de Welstandsnota.

In deze nota heeft de gemeente beschreven waaraan het uiterlijk van een woning moet voldoen. Het is vooral relevant om deze nota even te bekijken wanneer je in een Oudhollandse woning of straat woont.

Gelukkig is het vaak zo dat er geen probleem zal zijn wanneer je vergunningsvrij mag bouwen. Toch is het zo dat de gemeente wel mag optreden wanneer de uitbouw toch niet binnen de vastgestelde afspraken valt.

Het Besluit bouwwerken leefomgeving

Tot slot is er nog het Besluit bouwwerken leefomgeving. Dé verzameling van alle bouwtechnische voorschriften voor alle bouwwerken in Nederland. Het besluit is simpelweg onmisbaar voor iedereen die iets in de bouwwereld doet.

Het besluit richt zich op de volgende punten…

• De bruikbaarheid van de uitbouw
• De veiligheid van de uitbouw
• Het milieu
• De gezondheid van de gebruiker
• De energiezuinigheid

Als we het hebben over het bouwen van een uitbouw is vooral de veiligheid van de constructie van essentieel belang. In artikel 2.1 en 2.2 van het Besluit bouwwerken leefomgeving staat dat de bouwconstructie moet voldoen aan vastgestelde NEN-EN 1990 normen.

Maar wat betekenen die normen en hoe kan je eraan voldoen?

NEN-EN 1990 is een Eurocode waaronder verschillende normen vallen. Deze geven simpelweg aan hoelang de levensduur van een ontwerp is. Een tijdelijke constructie heeft bijvoorbeeld een lagere norm dan een constructie die voor langere tijd moet blijven staan zoals een uitbouw. Daarnaast zijn er ook constructies met een levensduur van meer dan 100 jaar zoals een tunnel.

Om te controleren of aan de normen wordt voldaan moet aangetoond kunnen worden hoe sterk (en dus veilig) de uitbouw is.

Dit doe je door middel van een constructieberekening die je laat maken door een constructeur. In deze berekening worden alle constructie-elementen meegenomen om op die manier tot een stevig ontwerp voor de uitbouw te komen.

Dankzij de berekening weet de aannemer wat hij moet bouwen om te voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving en ben jij verzekerd tegen fouten. Meer van zulke voordelen lees je trouwens in deze blog.

Let op! Voor het maken van een constructieberekening is altijd een bouwtekening nodig, dus ook wanneer je een uitbouw gaat plaatsen. Laat deze daarom ook altijd maken als je een constructieberekening wilt maken.

Gelukkig hebben wij dit proces iets makkelijker gemaakt voor je doordat je beide documenten tegelijkertijd kunt aanvragen bij ons.

Laat je toch geen constructieberekening maken omdat je dit zelf niet nodig vindt?

Dan zal je zelf verantwoordelijk zijn voor schade, boetes en de mogelijkheid dat je de woning dusdanig moet aanpassen om toch te voldoen aan het Besluit bouwwerken leefomgeving.

7. Vergunningsvrije uitbouwen in het kort

Ik hoop dat je na het lezen van deze blog meer duidelijk hebt omtrent het bouwen van jouw uitbouw.

In het beste geval heb je geen omgevingsvergunning nodig en kan je makkelijker beginnen aan het bouwen van de uitbouw. In het mindere geval heb je wel een vergunning nodig en moet je deze zo snel mogelijk aanvragen.

Mocht je hier nou meer informatie over willen, dan raad ik je aan om mijn blog over de vergunningsaanvraag te lezen. Die vind je hier!

Heb je na het lezen van deze blog nog vragen over vergunningsvrij uitbouwen? Of ben je erachter gekomen dat je hulp nodig hebt met de aanvraag van de vergunning?

Laat dan even een berichtje achter in onze berichtenbox! Dan proberen wij je zo snel mogelijk te helpen.