Duurzaamheid is een belangrijk thema voor de Europese Unie en de Nederlandse overheid. Daarom worden de eisen regelmatig bijgesteld, wat ook terug te zien is in de eisen voor energieverbruik van nieuwe woningen en utiliteitsgebouwen. De EPC waarde, waarmee de energieprestatie van gebouwen wordt gemeten, lag in 2006 nog op een maximale waarde van 0,8. In 10 jaar tijd is deze teruggeschroefd naar een EPC waarde van 0,4 of kleiner. De verwachting was er al, maar de overheid heeft vanaf 2019 nieuwe eisen aangekondigd. EPC wordt vervangen door een nieuwe norm, BENG. Dit staat voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen en komt overeen met EPC 0. Wat houdt deze verandering precies in en wat is nu eigenlijk de rol van de overheid in deze continue aanscherping van eisen?
Dit artikel geeft je inzicht in de aanscherping van de eisen met betrekking tot de energieprestatie van gebouwen. Het laat zien welke rol de overheid hierin heeft. Daarnaast geeft dit artikel je inzicht in de veranderingen die vanaf 1 januari 2019 gaan plaatsvinden door de introductie van BENG en vervanging van EPC.
Key take aways
- De Nederlandse overheid stelt eisen aan de energieprestatie van gebouwen
- De EPC eis maakt plaats voor de norm bijna energieneutrale gebouwen (BENG)
- Per 1 januari 2020 moet alle nieuwbouw aan de BENG-eisen voldoen
- Innovaties zijn nodig om aan de nieuwe BENG-eisen te kunnen voldoen
De overheid investeert in een duurzame economie
Gestimuleerd door de Europese Unie, zet de Nederlanse overheid zich in voor groei van de economie op een duurzame manier. De Europese Unie stelt richtlijnen en doelen op voor de totale EU, maar ook voor iedere lidstaat. De Nederlandse overheid realiseert deze doelstellingen door te investeren in duurzame innovaties. Daarnaast stelt de overheid zelf ook eisen aan ontwikkeling van de duurzaamheid in verschillende industrieën. Zo ook in de bouw, waar bijvoorbeeld eisen worden gesteld aan de energieprestatie van gebouwen. Deze eisen worden vastgelegd in het Bouwbesluit, waarin de vereisten staan waar alle bouwwerken in Nederland aan moeten voldoen.
Sinds 1995 is EPC de maatstaaf voor de energieprestatie van gebouwen
Het Bouwbesluit stelt dus eisen aan de energieprestatie van woningen en utiliteitsgebouwen. Sinds 1995 wordt dit gemeten door de EPC waarde, welke is vastgelegd in de norm NEN 7120 Energieprestatie van Gebouwen (EPG). De overheid scherpt de maximale EPC waarde steeds verder aan om een duurzame economie te stimuleren. De afgelopen 10 tot 15 jaar is de maximale EPC waarde van 0,8 in 2006 en aanscherpingen in 2011 en 2012, in 2015 aangescherpt tot 0,4. Een term die veel wordt gebruikt na de laatste aanscherping, is EPC 0.
Vanaf 1 januari 2019 vervangt BENG de EPC waarde
Vanaf 2019 zullen de eisen aan de energieprestatie van gebouwen wederom worden aangescherpt. De overheid richt zich op passieve woningen die voorzien in hun eigen energieopwekking. Voor nieuwbouw geldt dat vergunningaanvragen vanaf 1 januari 2020 moeten voldoen aan de eisen voor bijna energieneutrale gebouwen (BENG). Dit is een voortvloeisel uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese richtlijn EPBD. Hierin staat ook dat overheidsgebouwen een voorbeeldfunctie hebben. Daarom geldt de nieuwe eis voor overheidsgebouwen al op 1 januari 2019, terwijl overige gebouwen op 1 januari 2020 aan deze BENG-eis moeten voldoen.
Waar de EPC waarde een getal is zonder dimensie, is de nieuwe BENG waarde opgebouwd uit 3 indicatoren:
- De maximale energiebehoefte: de hoeveelheid energie die nodig is voor de verwarming en koeling van een gebouw (kWh per jaar)
- Het maximale primair fossiel energiegebruik: de maximale hoeveelheid fossiele brandstof die nodig is voor de verwarming van een gebouw (kWh per jaar)
- Het minimale aandeel hernieuwbare energie: het aandeel hernieuwbare energie van het totale energieverbruik (in percentage)
Doordat de EPC waarde in één cijfer wordt uitgedrukt, kan een slechte score op één aspect goed worden gemaakt met een hoge score op een ander aspect. Dat is bij BENG niet meer mogelijk. Zoals in onderstaande tabel weergegeven, worden er eisen gesteld aan alle drie de indicatoren. Hierdoor komt er meer aandacht voor het ontwerp van gebouwen, het energieverbruik en eisen die worden gesteld aan energie uit hernieuwbare bronnen.
| Type | Energiebehoefte | Primaire energie | Hernieuwbare energie |
| Woonfunctie | ≤25 | ≤25 | ≥50% |
| Utiliteitsgebouwen (exclusief zorg / onderwijs) | ≤50 | ≤25 | ≥50% |
| Gezondheidszorg | ≤65 | ≤120 | ≥50% |
| Onderwijs | ≤50 | ≤60 | ≥50% |
BENG: we zijn er bijna! Of toch niet?
Het komt al dichtbij. De nieuwe BENG eis. Vol optimisme worden deze nieuwe eisen geïntroduceerd. Echter voor de introductie in 2019 moet er nog veel gebeuren. Het is namelijk een flinke uitdaging voor de bouwsector. Er wordt nu onderzoek gedaan naar duurzamere oplossingen voor bijvoorbeeld beglazing, isolatie, warmtepompen en LED-verlichting om zo de energiebehoefte te verlagen en de energieprestatie te verbeteren. Deze innovaties zijn essentieel om de nieuwe BENG eisen te realiseren.
Vragen?
Vind je deze blog waardevol? Of heb je nog vragen over jouw verbouwing? Laat dan een reactie achter of neem contact op met onze bouwadviseurs!
