Stel je voor. Je bent van plan om eindelijk te verbouwen, maar hebt geen idee aan welke regelgeving je moet houden.
Toch is de regelgeving van een verbouwing erg belangrijk wanneer je een nieuwe constructie plaatst. Wanneer je hier niet aan voldoet kunnen de gevolgen namelijk erg groot zijn.
Des te groter is de noodzaak dus om wel wat van deze regels af te weten.
Of je nu een aanbouw of dakkapel plaatst, er is altijd regelgeving waaraan je moet voldoen.
Zo is er bij elke verbouwing de vraag of je een omgevingsvergunning aan moet vragen. Deze vergunning is misschien wel de meest bekende in de bouw.
Verder zijn er regels rondom de bestemming van het gebied waar je gaat bouwen, het uiterlijk van het bouwwerk en hoeveel hinder je ten opzichte van buren veroorzaakt.
In deze blog vertel ik je alles over al deze regels. Hierdoor weet jij precies wat je voor en tijdens de verbouwing kunt verwachten!
Sneak preview: In het volgende hoofdstuk staat een tool waarmee je eenvoudig kunt bepalen of je vergunningsplichtig bent.
Moet ik een omgevingsvergunning aanvragen voor mijn verbouwing?
Wanneer je gaat verbouwen is de eerste vraag in veel gevallen of je een omgevingsvergunning nodig hebt. Deze vergunning is dan ook de meeste bekende regel in heel het verbouwproces.
Helaas dankt de vergunning zijn populariteit vooral aan de ingewikkelde regels die met de vergunning gepaard gaan.
Want wanneer je nu wel of geen vergunning nodig hebt is lang niet altijd zwart wit.
Er zijn verbouwingen waarbij je altijd een vergunning nodig hebt. Dit is het geval voor een dakopbouw en dakterras.
Twee constructies die makkelijk zichtbaar zijn vanaf de publieke ruimte. Of je de vergunning ook daadwerkelijk krijgt hangt overigens af van de regels in de volgende hoofdstukken van deze blog.
Daarbij heb je ook altijd een vergunning nodig bij het verbouwen van beschermde woningen, in natuurgebieden en bij recreatiewoningen en woonwagens.
Er zijn ook verbouwingen waarbij je vergunningsvrij mag bouwen. De constructie moet in dat geval dan wel binnen afgesproken eisen vallen.
Ik zal in dit hoofdstuk de algemene regels kort toelichten, maar voor een uitgebreide beschrijving raad ik je aan om deze blog te lezen.
Wanneer mag je vergunningsvrij bouwen?
Waar je bij een dakterras of -opbouw altijd een vergunning nodig hebt, zijn er ook verbouwingen waarbij je nooit een vergunning nodig hebt. De vergunningsvrije verbouwingen zijn:
- Aanpassing aan de gevel
- Speeltoestel of vlaggenmast plaatsen
- Tuinhek of schutting plaatsen
- Zonnepaneel/Zonnepanelen plaatsen
- Dakraam plaatsen
- Interne (niet-constructieve) verbouwing van een bestaande woning
De meeste regels gaan echter over de bouwwerken die in sommige gevallen vergunningsvrij gebouwd mogen worden. Dit zijn het bouwen van een…
- Aanbouw
- Uitbouw
- Bijgebouw
- Dakkapel
De eerste drie constructies vallen onder de bijbehorende bijgebouwen. De regels voor deze groep komen dan ook erg overeen.
Zo mag er een maximale oppervlakte bebouwd worden, mag het bouwwerk nooit buiten de 4 meter gebouwd worden en is er een maximale hoogte van 30 cm boven de grens tussen de begane grond en eerste verdieping.
Deze regels gelden daarbij ook voor alle andere bouwwerken die onder de bijbehorende bouwwerken vallen. Dit zijn bijvoorbeeld een schuur, blokhut of carport.
Check simpel of je vergunningsvrij mag bouwen
Met de tool hieronder check je snel of je vergunningsplichtig bent of niet. In beide gevallen gelden de regels in de volgende hoofdstukken.
Bouwbesluit
Het Bouwbesluit noemen wij vaak de heilige graal binnen de bouw. In 2012 zijn namelijk vrijwel alle constructieve regels binnen de bouw samengevat in dit besluit.
De voorschriften in het Bouwbesluit gaan over:
- Veiligheid van een gebouw of bouwwerk
- Energiezuinigheid
- Milieu
- Bruikbaarheid
- Gezondheid van de gebruikers van het gebouw
In totaal bevat het besluit 8 hoofdstukken met algemene regels, normen en procedures.
Met name de veiligheidseisen, ook wel de NEN-EN 1990 norm, uit hoofdstuk 2.1 en 2.2 van het besluit zijn erg belangrijk. Ze zorgen er namelijk voor dat elke constructie in Nederland veilig gebouwd wordt. Hierdoor weet je zeker dat jouw constructie veilig is, maar ook elke aan- of uitbouw waar jij op bezoek komt.
Toch richt veiligheid zich niet alleen op constructieve veiligheid. Zo garandeert het Bouwbesluit ook brandveiligheid, gebruiksveiligheid en sociale veiligheid.
Gebruiksveiligheid zit hem vooral in de veiligheid van gebruikers binnen een bouwwerk. Eisen richten zich bijvoorbeeld op de hoogte van een hekwerk of de gebruiksveiligheid van trappen.
Brandveiligheid spreekt waarschijnlijk wel voor zich. Dit is bijvoorbeeld het voorkomen van brandgevaarlijke situaties en de ontwikkeling van brand beperken.
Tot slot richt sociale veiligheid zich op het tegengaan van onbevoegde binnendringers. Ook niet onbelangrijk dus!
Waar richten de andere eisen zich op?
Naast veiligheid zijn ook de andere eisen uit het Bouwbesluit minstens zo belangrijk.
De gezondheid van de gebruiker richt zich bijvoorbeeld op de bescherming tegen schadelijk of hinderlijke invloeden en stoffen. Hierdoor wordt de overlast van geluid of vocht beperkt en moet je ervoor bijvoorbeeld voor zorgen dat het huis voldoende is geventileerd en dat de riolering op het algemene rioleringsstelsel is aangesloten.
Wellicht vanzelfsprekende eisen, maar wel erg belangrijk.
Tot slot richt de bruikbaarheid zich op de toegankelijkheid van het bouwwerk en moet een woning afzonderlijke ruimtes hebben. Energiezuinigheid richt zich uiteraard op de isolatie van het gebouw en eventuele groene manieren van energie opwekken.
Welstandseisen
De welstandseisen zijn opgesteld door de gemeente en worden gecontroleerd door de welstandscommissie. De eisen hebben betrekking op het uiterlijk van het bouwwerk dat je gaat bouwen.
Zo staat er bijvoorbeeld in welke materialen je moet gebruiken, maar ook welke kleuren het bouwwerk mag hebben.
Dit is dan ook de reden dat in veel wijken alle huizen op elkaar lijken en dat ook nieuwe constructies aan die huizen sterk overeen komen. Wellicht is dat je misschien wel eens opgevallen.
Tip. Om een inschatting te maken hoe de constructie die je wilt bouwen eruit komt te zien, kan je alvast wat rondkijken in de buurt bij buren met een soort gelijke constructie. Waarschijnlijk zal jouw bouwwerk hier grotendeels op moeten lijken.
Toch zijn er, zoals bij vrijwel elke regel in de bouw, uitzonderingen op de regel.
Er zijn in vrijwel elke gemeente gebieden die welstandsvrij zijn verklaard. Het is dan ook simpelweg niet nodig om aan welstandseisen te voldoen.
Ook kan het zo zijn dat de gemeente met een zo genoemd trendsetter beleid werkt. Wanneer jij in de buurt de eerste bent die een bouwwerk plaatst, zal deze leidend zijn in het uiterlijk van alle andere bouwwerken.
Dit betekent echter niet dat het bouwwerk zomaar elk uiterlijk mag krijgen. Sterker nog, de gemeente zal extra kritisch zijn op het uiterlijk van jouw constructie omdat dit toonaangevend zal zijn in de wijk.
Het bestemmingsplan
In het bestemmingsplan staat aangegeven wat voor bestemming een gebied aangewezen heeft gekregen. Dit houdt in dat er regels staan op gesteld over het gebruik van de grond en de bouwwerken daarop.
Het plan bestaat uit 3 onderdelen.
- Toelichting
- Verbeelding
- Regels
Toelichting
Zoals de naam van het onderdeel al wel verraad wordt er in de toelichting ingegaan op het doel van het plan, het beleid en geeft het een beschrijving van het plangebied. Daarnaast staan er ook relevante omgevingsaspecten genoemd.
Die omgevingsaspecten zijn bijvoorbeeld geluid, lucht, externe veiligheid en water.
Ook worden de regels uit het plan beschreven. Het daadwerkelijke plan is weergegeven in de verbeelding.
Verbeelding
De verbeelding is een digitale kaart waarbij alle bestemmingen van een gebied zijn aangeduid met kleurvakken. Hierdoor zie je in een oogopslag welke bestemming een gebied heeft.
De gemeente is verplicht om het volledige plangebied te bedekken met bestemmingen. Een bestemming kan agrarisch zijn, maar ook een bedrijf, woning of sport.
Binnen deze bestemming, zijn vervolgens ook nog randvoorwaarde aangegeven. Deze worden ook wel specifieke wettelijke kaders genoemd. Juist deze zijn belangrijk voor jouw verbouwing.
Enkele van deze kaders zijn bijvoorbeeld de minimale afstanden tussen bouwwerken. De regels worden echter uitvoerig besproken in het volgende onderdeel.
De regels
Regels van het bestemmingsplan bestaan uit inleidende, bestemmings-, algemene en overgangsregels. Voor het verbouwen is met name hoofdstuk twee erg belangrijk.
In de bestemmingsregels staat namelijk wat de specifieke invulling van de bestemmingen is. Zo wordt er aangegeven tot welke bouwhoogte er gebouwd mag worden en met welke oppervlakte of bebouwingspercentage.
Dit is voor jouw verbouwing erg belangrijk. Zeker wanneer je bijvoorbeeld een aan- of uitbouw plaatst.
Burenhinder
De reden dat programma’s als de rijdende rechter kunnen bestaan is het optreden van burenhinder bij verbouwingen. Helaas voor de buren in dit programma zijn de regels voor burenhinder lang niet zo duidelijk als de eerdere regels voor verbouwen die ik in deze blog heb besproken.
Sterker nog. Voor burenhinder staan er geen duidelijke regels opgesteld. De regels worden gegrond op het basisartikel dat de grenzen van het eigendomsrecht bepaalt. Dit is artikel 544 van het Burgerlijk Wetboek.
Om een situatie op basis van burenhinder te beoordelen, moet een partij naar de rechter stappen. Er moet dan zijn voldaan aan drie belangrijke voorwaarden.
- Bovenmatige hinder
- Nabuurschap
- Toerekenbaarheid
Bovenmatige hinder
Hoewel het natuurlijk volledig van de situatie en persoon afhangt of hinder bovenmatig bevonden wordt, betekent bovenmatige hinder dat het evenwicht tussen de aanpalende erven verbroken is.
De hinder die een partij ervaart moet dus dusdanig groot zijn dat een rechter dit ook als dusdanig kan beoordelen.
Daarbij komt ook dat de hinder plaats gevonden moet hebben en niet dat het gaat om potentiële hinder.
Nabuurschap
De hinder die ervaren wordt moet afkomstig zijn van buren in de directe omgeving. Dit zijn aanpalende erven, of erven die in elkaar omgeving liggen.
Echter zal ook hier de rechter bepalen of erven in elkaars omgeving ook daadwerkelijk naburige erven zijn.
Toerekenbaarheid
Uiteraard moet de hinder waar het omgaat zijn ontstaan door de nabuur die aansprakelijk wordt gesteld. De hinder moet hen dus zijn toe te rekenen.
Hoe voldoe je aan de regelgeving?
Een hoop regels dus, maar hoe voldoe je hieraan?
Dit is gelukkig erg makkelijk. Met bouwtekeningen en een constructieberekening weet je namelijk zeker dat alle eisen uit het Bouwbesluit, het bestemmingsplan en de welstandsnota zijn meegenomen.
Je maakt het daarnaast ook veel makkelijker voor de gemeente om de eisen te controleren.
Overigens moet je bij het aanvragen van een omgevingsvergunning beide documenten aanleveren. Ook dit is omdat de gemeente juist aan de hand van de tekeningen en berekening een oordeel over de vergunning kan vellen.
Je kent nu alle regels van het verbouwen
Na het lezen van deze blog weet je precies wat de regels van een verbouwing zijn. Voldoen aan de regelgeving is gelukkig ook niet zo lastig omdat hier door een architect en constructeur al rekening mee gehouden wordt.
Het is voor jou dus vooral handig dat je wel weet waar je op kan letten.
Het kan zijn dat je nog vragen hebt over de regelgeving van het verbouwen.
Laat in dat geval even een berichtje achter in de reacties onder deze blog. Wij helpen je dan zo snel mogelijk verder.
