Wabo vergunning… Wat houdt het in en waarom is de Wabo wet belangrijk voor mijn verbouwing? Als we het hebben over de Wabo vergunning, hebben we het al snel over de bepalingen van de Wabo wet.
Samen met de andere bepalingen van het omgevingsrecht is de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) belangrijk als je gaat bouwen of verbouwen.
De Wabo wet heeft dan ook ongeveer 25 vergunningen, meldingen en ontheffingen gecombineerd in een enkele omgevingsvergunning. Maar wat is de Wabo wet nu eigenlijk, wat is het doel en wat heeft de wetgever met de wet Wabo zoal besloten?
Dat zijn vragen die ik vaak krijg… In deze blog geef ik het antwoord op al deze vragen. Zo weet je zeker dat je voldoet aan de wetgeving als je gaat verbouwen…
Sneak preview: Met de Wabo wet is het vergunningsproces erg versimpeld. Alle vergunningen zijn samengevoegd in één omgevingsvergunning. Degene die beslist of je een vergunning krijgt zijn de gemeente, gedeputeerde staten of de minister van Binnenlandse zaken. De wet zelf bestaat in totaal uit wel acht verschillende hoofdstukken.
De Wabo vergunning en het doel van de Wabo wet…
Nederland stond lange tijd bekend omwille van zijn vele vergunningen en administratieve procedures. Voor sommige vergunningen moesten bedrijven dan ook aankloppen bij het Rijk, terwijl andere keren het de provincie of de gemeente was die de bevoegdheid genoot. Voor alles leken er vergunningen te zijn, gaande van sloopvergunningen tot reclamevergunningen. Met de Wabo vergunning brengt de wetgever hier verandering in: een enkele aanvraag volstaat.
Dankzij de Wabo omgevingsvergunning is een vergunning aanvragen veel makkelijker geworden. Daarnaast is het een stuk goedkoper voor jou, maar ook voor de overheid.
Wel is het zo dat lang niet alle vergunningen onder de Wabo vergunning zijn ondergebracht. Zo is bijvoorbeeld de watervergunning ongewijzigd gebleven en is er nog steeds een melding milieubeheer noodzakelijk bij een aanzienlijke belasting voor het milieu. Onder andere voor autoherstelbedrijven en de metaalektro-industrie is dat geen onbelangrijk gegeven.
Gelukkig zijn al deze stempels nu niet meer nodig… Benieuwd waar je de Wabo vergunning voor nodig hebt? Lees dan verder!
De drie vergunningstelsels van de Wabo vergunning…
De Wabo wet heeft één omgevingsvergunning gecreëerd. Dat is natuurlijk mooi. Alleen niet elke vergunningsaanvraag is natuurlijk hetzelfde. Daarom zijn er binnen de Wabo omgevingsvergunning drie stelsels ontworpen. Je kunt daarom zelf kiezen welk stelsel het beste past bij jouw vergunningsaanvraag.
Eigenlijk komt het hierop neer… Ben je bezig met een simpele verbouwing? Kies dan voor de enkele omgevingsvergunning. Wordt de verbouwing complexer ga dan voor de deelvergunningen of meerdere fasen.
Enkele omgevingsvergunning en de deelvergunning
Normaal gesproken kiest men voor een enkele omgevingsvergunning voor alle projectactiviteiten, maar ook meerdere deelvergunningen zijn mogelijk. In dat laatste geval moeten de activiteiten wel los staan van elkaar.
Omgevingsvergunning in twee fasen
Hiernaast is het ook mogelijk om een omgevingsvergunning in twee fasen te verkrijgen. De eerste aanvraag heeft hierbij betrekking op de eerder ruimtelijke activiteiten. Denk onder andere aan sloop- en aanlegactiviteiten. In een tweede fase focust men dan weer eerder op een ander aspect, denk bijvoorbeeld aan het milieu. In tegenstelling tot wat we merken bij deelvergunningen, is het hier wel mogelijk om gefaseerd te werken bij onlosmakelijke activiteiten.
De enkele vergunning is vrij simpel aan te vragen. Vaak doen mensen dit gewoon zelf. De overige aanvragen zijn vaak complexer. Hier kan het handig zijn om hulp te vragen van een vakman. Iemand van ons bijvoorbeeld :).
Wat heb je nodig bij een Wabo vergunning?
Stel je bent vergunningsplichtig… Wat moet je dan allemaal doen om een vergunning te krijgen? Ten eerste moet je dan een vergunning aanvragen. In die vergunning moet je bijvoorbeeld aangeven wat je gaat doen. Dit moet je toelichten met de bouwtekeningen en constructieberekeningen van jouw (ver)bouwing.
Dankzij de tekeningen en de constructieberekening kan de gemeentelijk ambtenaar controleren of je woning veilig is en voldoet aan de regels.
In mijn blog vergunningsvrij bouwen leg ik uit in welke gevallen je geen vergunning nodig hebt!
Weet je niet zeker of je vergunningsplichtig bent? Doe dan een check bij het omgevingsloket. Dan weet je precies waar je een Wabo vergunning voor moet aanvragen!
In de infographic hieronder zie je de procedure van de vergunning afgebeeld. Zoals je ziet duurt het proces van een reguliere aanvraag maximaal 8 weken. Hiervoor moet je al bouwtekeningen en een constructieberekening aanleveren. In de 8 weken kan de gemeente nog vragen stellen en wordt bepaald of de aanvraag wordt goedgekeurd.
Ook zie je dat de buren nog 6 weken de tijd hebben om tegen de vergunning in te gaan. Doen ze dit niet? Dan kan de verbouwing gewoon plaats vinden. In mijn blog over de procedure van de omgevingsvergunning leg ik je uit hoe je het bezwaar van de buren kunt voorkomen.
Wie besluit er over mijn Wabo vergunning?
In moeilijke termen noemt men dit het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag is eigenlijk degene die besluit over het verkrijgen van jouw Wabo vergunning. In principe zijn er drie verschillende niveaus van het bevoegd gezag die besluiten over jouw omgevingsvergunning.
Maar wie besluit er nu eigenlijk over jouw vergunning? Dat is niet altijd even duidelijk.
De burgemeester en de wethouders
De Wabo heeft als algemene regel dat de burgemeester en de wethouder van de gemeente waar het project zich bevindt, bevoegd zijn om uitspraak te doen over de aanvraag tot een omgevingsvergunning. Voor simpele verbouwingen als een uitbouw, een dakkapel of een dakopbouw heb je dus eigenlijk altijd te maken met de wethouder van de gemeente.
Toch is dit niet altijd het geval.
Gedeputeerde staten
In een aantal gevallen zijn het de gedeputeerde staten die optreden in plaats van de burgemeester. De Wabo verwijst hierbij naar een aantal bepalingen of andere reglementeringen.
De gedeputeerde staat is bijvoorbeeld bevoegd indien de aanvraag betrekking heeft op een project waartoe ook een inrichting behoort waarop het BRZO 1999 toepasselijk is. Het gaat om installaties met risico’s op zware ongevallen, maar exclusief een aantal installaties zoals deze voor militaire toepassingen.
Zoals je kunt zien is deze situatie waarschijnlijk niet voor jou van toepassing.
Minister van Binnenlandse zaken
In andere gevallen is het dan weer de minister van Binnenlandse zaken die bevoegd is om uitspraak te doen over een aanvraag tot omgevingsvergunning. Ook hier zijn er heel wat verwijzingen naar externe wetgeving voorzien. Meestal zal het echter gaan om redenen van algemeen belang: zo kan het algemeen belang een afwijking van de planologische regels verantwoorden, waarna het de minister van Binnenlandse zaken is die een en ander zal moeten beoordelen.
Ook de minister van Economische Zaken kan bevoegdheid genieten. Dat is het geval indien het gaat om mijnbouwwerken.
Met de minister krijg jij in principe nooit te maken. Dit gaat voornamelijk over hele grote projecten. Niet voor verbouwingen van particulieren.
Voor een simpele gevallen heb jij meestal te maken met de plaatselijke wethouder. Het komt zelden voor dat je voor een verbouwing te maken krijgt met gedeputeerde staten of de minister van Binnenlandse zaken!
Tot slot zal een hoger bevoegd gezag (bv. minister van Binnenlandse zaken) blijvend optreden in de plaats van het lager bevoegd gezag (bv. burgemeester) indien er reeds een omgevingsvergunning rust dat door het hoger gezag toegekend werd. Vooral bij gefaseerde en bij deelvergunningprocedures tracht de wetgever op die manier het overzicht te behouden.
De procedures voor een Wabo vergunning…
De wet Wabo geeft ook de verschillende procedures weer ter voorbereiding van de Wabo omgevingsvergunning. In principe hanteert men de basisprocedure zoals aangegeven in titel 4.1. Awb.
Er zijn ook een aantal uitzonderingsgevallen van toepassing. Dat is bijvoorbeeld het geval indien het gaat om het verrichten van handelingen aan een rijksmonument waarbij een adviseur is aangewezen. In dergelijke uitzonderingsgevallen wordt steeds concreet aangegeven hoe de procedure er dan uit hoort te zien.
Voor een rijksmonument gelden andere procedures als bij een ‘normale woning’.
Wil je meer weten over de procedures van een omgevingsvergunning? In mijn blog over de procedures leg ik precies uit welke stappen je moet nemen om een Wabo vergunning te krijgen.
De toestemmingen in de wet Wabo.
Zoals je eerder hebt kunnen lezen vervang de Wabo vergunning tot wel 25 verschillende vergunningen. Deze 25 vergunning zijn ondergebracht in verschillende soorten toestemming.
Die verschillende toestemmingen zijn beschreven in de Wabo wet. Hieronder licht ik toe welke toestemmingen er bestaan en wanneer ze gelden!
Toestemming afwijken Omgevingsplan:
In principe mag men geen bouwwerken of gronden gebruiken die in strijd zijn met een Omgevingsplan. De omgevingsvergunning kan echter toch zo’n afwijking toestaan. Het kan hierbij gaan om zowel een binnen- als buitenplanse afwijking. Ook een tijdelijke afwijking van maximaal tien jaar behoort tot de mogelijkheden.
Toestemming milieu:
Via een toestemming Milieu is het mogelijk om een inrichting of mijnbouwwerk op te richten, in werking te hebben, de werking ervan te veranderen of de inrichting ervan te veranderen. De Wabo omgevingsvergunning is echter enkel van toepassing indien het gaat om een Wm-inrichting dat in de wet Wabo werd aangewezen.
Toestemming bouwen:
De toestemming bouwen laat toe om een bouwwerk te bouwen of te verbouwen. Deze vergunning is enkel nodig indien het niet gaat om een uitzonderingsgrond zoals omschreven in Bijlage III bij het Besluit Omgevingsrecht.
Omgevingsvergunning beperkte milieutoets:
Bij deze vergunning zal het bevoegde gezag een enkele activiteit toetsen vooraleer het bedrijf ermee mag starten. Het gaat om een loutere toestemming of weigering. Of een OBM al dan niet noodzakelijk is, kan eenvoudig nagegaan worden via AIM Online, een module van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Toestemming handelingen met gevolgen voor beschermde natuurgebieden:
Deze toestemming is noodzakelijk voor de uitoefening van activiteiten die nadelige gevolgen (kunnen) hebben voor beschermde natuurgebieden (Natura 2000-gebieden). Hierbij moet eveneens rekening gehouden worden met een eventueel verplichte aanhaakplicht indien beschermde planten en dieren in het gedrang zouden kunnen komen (zie verder).
Toestemming handelingen met gevolgen voor beschermde plant- en diersoorten:
Zelfs indien het niet gaat om een beschermd natuurgebied kunnen menselijke handelingen toch gevolgen hebben voor beschermde plant- en diersoorten. Hiervoor is dan ook een aparte toestemming noodzakelijk. De wetgever verwijst voor de vaststelling van het beschermd statuut uitdrukkelijk naar de Habitatrichtlijn, de Europese Vogelrichtlijnen en het CITES-verdrag. De toestemming kan hierbij aanhaken bij de omgevingsvergunning.
Verklaring van geen bedenkingen:
Via een verklaring van geen bedenkingen kan men een instemming tot verlenen van de omgevingsvergunning verkrijgen van een ander bestuursorgaan. De verklaring is met andere woorden noodzakelijk voor het verlenen van de omgevingsvergunning door het bevoegd gezag. In sommige gevallen is de verklaring van geen bedenkingen echter niet noodzakelijk. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een louter buitenplanse afwijking van een inpassingsplan.
Andere bepalingen van de Wabo wet.
De Wabo wetgeving bevat in totaal acht hoofdstukken. Zoals bijna elk wetboek is het bijna onleesbaar. Daarom heb ik hieronder kort beschreven wat voor andere bepaling er in de wet staan.
Een belangrijk onderdeel daarvan zijn natuurlijk de financiële bepalingen. Je bent waarschijnlijk benieuwd naar de kosten van een omgevingsvergunning… In mijn blog kosten omgevingsvergunning vertel ik je meer over de kosten van een Wabo vergunning!
Hieronder geef ik een overzicht van de overige bepalingen van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Mocht je daar meer over willen lezen? Via de website van de overheid kun je de uitgeschreven wet vinden!
Andere hoofdstukken van de Wabo wet zijn:
- Handhaving van de Wabo wet
- Controle en de naleving van de Wabo vergunning
- De verbonden strafsancties van de wet
- Inwerkingtreding van de wet Wabo
- De rechtsbescherming van de wet
- De overgangsbepalingen van de Wabo wet
Waarop wordt de Wabo vergunning toegepast?
De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) voert de Wabo vergunning in voor een verzameling van uiteenlopende activiteiten. Voor die activiteiten is de omgevingsvergunning of Wabo vergunning noodzakelijk. Een enkel project kan hierbij bestaan uit verschillende activiteiten waarop de wet Wabo van toepassing is.
Ga je bijvoorbeeld een huis bouwen en woon je bij een beschermd natuurgebied?
Grote kans dat jouw vergunningsaanvraag dan wordt beïnvloed door de wetten voor het beschermen van de natuur. Hetzelfde geldt als je een bijgebouw bouwt en je moet een boom kappen. Jouw Wabo vergunning hangt dan af van verschillende wetten.
Iets theoretischer… In de praktijk kan het toepassingsgebied van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in drie hoofdcategorieën onderverdeeld worden, conform artikel 2.1 en 2.2 Wabo.
In de meeste simpele vergunningsaanvragen is dit niet heel erg belangrijk. Zeker omdat de meeste mensen bij een complexe verbouwing hulp inschakelen. Hieronder heb ik kort deze drie categorieën beschreven. Zo hoef je dat ook niet te missen :).
De vergunningsplicht
In de eerste plaats gaat het om de activiteiten waarbij de wet de vergunningsplicht direct voorschrijft. Hier geldt uiteraard een rechtstreekse vergunningsplicht. Wel is het mogelijk dat de regelgeving hier uitzonderingen voorziet. Bovendien kan de wetgever aanhalen welke eisen er gelden voor het aanvragen en het verkrijgen van de toestemming.
Regeling omgevingsrecht
Hiernaast is de Wabo van toepassing op activiteiten waarbij een provinciale of gemeentelijke verordening een vergunningsplicht oplegt. Hierbij is het de gemeentelijke of provinciale verordening die zal bepalen of er al dan niet sprake is van een vergunningsplicht. De eisen die aan zo’n eventuele vergunningsplicht verbonden zijn, worden echter niet door de provincie of de gemeente vastgelegd maar worden in de Regeling Omgevingsrecht omschreven.
De feitelijke verordening
Tot slot zijn er de activiteiten waarvoor de Wabo omgevingsvergunning verplicht werd door een gemeentelijke, provinciale of waterschapverordening, waarbij de verordening in kwestie de omgevingsvergunning aanwijst. Hierbij zijn de eisen voor de aanvraag niet in de Regeling Omgevingsrecht opgenomen maar in de feitelijke verordening zelf.
De Wabo wetgeving staat niet op zichzelf
Zoals je misschien eerder al hebt gelezen verwijst de Wabo wet steeds naar andere regelgeving. De wet wijst bijvoorbeeld naar het besluit Omgevingsrecht. Zeker als je een Wabo vergunning nodig hebt voor zaken als het beschermen van de natuur kan het nogal ingewikkeld worden.
In zo’n geval worden meerdere wetten gecombineerd en is het voor een leek moeilijk te zien waar je jezelf aan moet houden.
Conclusie Wabo vergunning:
De Wabo vergunning heeft het leven van een verbouwer een stuk simpeler gemaakt. Meestal kun je vrij simpel zelf een vergunningsaanvraag doen. Wordt jouw verbouwing complexer en heb je te maken met verschillende activiteiten? Dan wordt het wat moeilijker.
Vaak heb je in zo’n geval hulp nodig van een specialist. Die helpt je dan met het voldoen aan de regelgeving.
In het kort
Je weet nu alles over de Wabo vergunning… Zo weet je nu bijvoorbeeld wanneer je deze moet aanvragen en hoe de procedure verloopt.
Heb je hier nog vragen over? Of tips voor andere verbouwers die de Wabo vergunning aan moeten vragen?
Laat dan een reactie achter in de berichtenbox. Ik ben benieuwd!
